Het Pieter Baan Centrum bestaat 75 jaar!
“Dit jaar markeren we een bijzondere mijlpaal: het Pieter Baan Centrum bestaat 75 jaar. Een jubileum dat ons uitnodigt om terug te kijken en dat momentum geeft om vooruit te blikken. Want hoewel 75 jaar oud, het Pieter Baan Centrum gaat nog lang niet met pensioen.
Dit jaar geven wij op verschillende manieren een kijkje achter onze muren. Denk aan een jubileumtijdschrift, een symposium en familiedagen. We kijken hierbij vroeger naar nu. Van de eerste rapporten (geschreven op de typemachine met hamerslag) tot de Neuropoli, waar hersenen en gedrag samenkomen.
Het Pieter Baan Centrum staat al 75 jaar midden in de samenleving. De observatiekliniek die standhoudt in het krachtenveld van procespartijen, politiek, media en samenleving. En dat is een prestatie. Daarmee vraagt het werk om stoïcijns én innovatief vakmanschap, klare taal met oog voor nuance, menselijkheid, objectiviteit en durf.
Want hoewel de maatschappij verandert en zich nieuwe inzichten aandienen, onze opdracht blijft hetzelfde. Gefundeerd op het principe: niet strafbaar is hij die een feit begaat, dat hem vanwege de gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis van zijn geestvermogens niet kan worden aangerekend.
Zo levert het Pieter Baan Centrum een bijdrage aan een zorgvuldige rechtsgang. En er is in deze tijd alle reden om pal te staan voor het unieke Nederlandse systeem. Geen mad or bad, maar (een combinatie van) gevangenisstraf wanneer vergelding aan de orde is en behandeling naarmate de psychopathologie leidt tot ontoerekenbaarheid.
Pieter Baan begon zijn werk met het uitgangspunt dat verdachten met psychische stoornissen niet alleen beoordeeld moesten worden op hun strafbare feiten, maar ook op hun psychologische, psychiatrische, sociale en maatschappelijke achtergronden. Humaniteit was voor hem belangrijk en het verlagen van het risico op recidive was essentieel. In zijn traditie zijn wij al die jaren voortgegaan. Dat maakt werken in het Pieter Baan Centrum zowel een voorrecht als een verantwoordelijkheid.
Op 20 maart 2025 organiseren we een symposium om stil te staan bij ons jubileum. Samen met gedragsdeskundigen, rechters, advocaten, journalisten en beleidsmakers werpen we een blik op de toekomst: wat kan het PBC nu en over 15 jaar betekenen?
Symposium Pieter Baan Centrum 75 jaar | Nieuwsbericht | NIFP
In aanloop naar dit symposium blikken we hier af en toe terug op gebeurtenissen uit ons 75-jarig bestaan.
Zo zie je hieronder een foto van ons eerste gebouw. In 1949 ging de POK, de Psychiatrische Observatiekliniek, van start in de Duitse barak achter Huis van Bewaring II aan de Gansstraat in Utrecht. Oprichter Pieter Baan schreef en ondertekende alle rapporten zelf.
Op de andere foto’s zie je de tekeningen van de barak, een foto van Pieter Baan en een rondleiding van de toenmalige minister van justitie en veiligheid mr. Th.R.J. Wijers door professor Willem Pompe in 1949.
Arjan van den Nagel
Directeur Pieter Baan Centrum “