Femke Jonker, psycholoog

Verhalen uit de praktijk

‘Waarom wordt iemand een Jihad-strijder?’

Femke is in 2007 gestart als rapporteur. Eerst onder begeleiding van een ervaren rapporteur, daarna zelfstandig. Ze doet het werk al jaren met plezier, naast een opvallend groot aantal andere werkzaamheden.

Ze is naast rapporteur ook behandelaar en programmaleider bij het centrum voor psychotherapie, promoveert momenteel op een instrument om verstandelijke beperkingen te meten en is docent aan postdoctorale opleidingen van het RINO.

In de loopt van de tijd is ze zich blijven ontwikkelen als rapporteur en bij blijven leren. ‘Ik ben ook PIJ-zaken en tbs-verlengingszaken gaan doen. Een tijdje geleden zijn daar onderzoeken naar verdachten van terrorisme en extremisme bij gekomen.’ Voor de laatste soort onderzoeken biedt het NIFP sinds enige tijd speciale cursussen aan. ‘Ik vind het een fascinerend terrein. Waarom wordt iemand een jihadstrijder? Wat beweegt zo iemand? De opleiding van het NIFP heeft mij echt geholpen meer te weten te komen over bijvoorbeeld wat geloof is, en wat cultuur.’

Verschillende culturele achtergronden

Als pro Justitia rapporteur krijgt Femke met een andere doelgroep te maken dan als behandelend psycholoog. ‘Dat maakt het rapporteren extra interessant. Ik vind het leuk dat ik door te rapporteren met een diverse groep mensen werk. Ik ben in de loop van de tijd veel te weten gekomen over verschillende culturele achtergronden. We zijn het bijvoorbeeld gewend om bij het ontkennen van een delict, dat iemand overduidelijk heeft gepleegd. In sommige culturen wordt bekennen als brutaal gezien, alsof je geen schaamte kent voor het delict.’

Onderzochte als ontvanger van het rapport

Het rapport wordt in eerste instantie voor de rechter geschreven, maar Femke ziet de onderzochte als een bijna even belangrijke ontvanger. ‘De onderzochte moet zich er als het ware in durven herkennen. Iemand moet dit rapport over zichzelf kunnen aanhoren, kunnen begrijpen. Dat is zeker mijn doel bij het schrijven er van. Soms ben je ook het eerste contact dat een verdachte met een psycholoog heeft, en dat moet je zo min mogelijk negatief besmetten. ’

Zwaarwegende beslissingen

Als rapporteur kan je een voorkeur aangeven voor het type zaken dat je doet. Femke neemt graag de meer ingewikkelde zaken op zich. ‘Ik houd van diagnostisch puzzelen en ontrafel graag wat iemand beweegt. Ingewikkelde zaken brengen grote, zwaarwegende beslissingen voor de rapporteur met zich mee. Daarom ben ik ook zo blij met de ondersteuning vanuit het NIFP. Er is altijd wel een jurist beschikbaar om de zaak mee door te spreken. Ik doe mee aan intervisiebijeenkomsten, maar kan ook gewoon eens een gedragsdeskundige van het NIFP bellen om te brainstormen. En daar wordt het rapport alleen maar beter van.’